Tào Phớ Xưa

 

 

 

Cảm giác thân quen bởi tào phớ là món ăn quen thuộc của người dân Hà Thành. Lạ, bởi giữa phố phường ồn ào, hối hả vẫn thấy những chiếc xe đạp với thùng tào phớ phía sau rong ruổi khắp các đường phố, hang cùng ngõ hẻm đem đến cho khách hàng một món ngon, mát bổ đậm chất quê hương. Ngoài ra ở bất kỳ góc chợ nào cũng có thể tìm thấy một hàng tào phớ, bán cùng sữa đậu nành, rất hấp dẫn.

 

Tào phớ thường được bắt gặp vào mùa hè, do đây là một đồ ăn "mát, giải nhiệt". Đằng sau chiếc xe đạp là chiếc thùng gỗ thiết kế như một chiếc chạn nhỏ đủ đựng dăm bảy chiếc bát, với một bình nước đường và một xô nhỏ nước tráng. Bên cạnh, là thùng đựng tào phớ. Thùng đựng tào phớ thường được làm bằng gỗ ghép đóng đai. Tào phớ đựng trong thùng còn nóng hàng giờ.

 

Người bán hớt từng lát tào phớ vào bát bằng một miếng tôn nhỏ, đồ dùng để hớt xưa thường gặp là một mảnh vỏ trai to, sáng và óng ánh lớp xà cừ, nước đường pha vừa miệng, ướp hoa nhài tươi hoặc hoa bưởi (thả trực tiếp vào bình đựng). Nước đường ấy chan ngập bát tào phớ. Người ăn có thể húp một hơi, cũng có thể dùng thìa dầm nhẹ tào phớ ra rồi xúc ăn. Mùa hè, có thể thêm đá vụn vào bát ăn cho mát.

 

Sau loại thùng gỗ, đồ hớt tào phớ cũng được thay thế bằng kim loại, tuy nhiên, tào phớ vẫn được ưa thích. Người bán tào phớ rong thường là nam giới với tiếng rao khỏe và vang vọng. Thi thoảng giọng rao được thay thế bằng chiếc loa thùng tự chế, nghe vừa lạ lẫm, vừa thú vị.

 

Cách chế biến tào phớ rất đơn giản, đậu tương sau khi ngâm với nước nóng khoảng ba tiếng, được xay nhuyễn, đem ép và lọc bã để được khối nước lỏng mềm mịn gọi là óc đậu. Óc đậu được để trong thùng tôn, hay trong những chiếc xoong nhôm nhỏ, khi có khách, người bán mới xắt óc đậu ấy ra bát. Nhiều người còn cho thêm chút thạch đen để tạo vị riêng cho mình.

 

Bưng bát tào phớ, mỗi người đều cảm nhận thấy cái lành lạnh của đá thấm vào hai bàn tay, mùi thơm thoang thoảng của hoa nhài, hoa bưởi, vị ngọt của đường và vị mềm mịn, bùi bùi của đậu… Ăn xong bát tào phớ thấy tâm hồn sảng khoái, dễ chịu, dường như mọi mệt mỏi, nóng bức đều tan biến hết.

 

Tào phớ đã dần một món ăn quen thuộc với người Hà Nội. Hình ảnh những gánh tào phớ rong ruổi trên đường phố xưa kia, hình ảnh những chiếc xe đạp bán tào phớ rong ngày nay, hay hình ảnh những người chị người mẹ tần tảo bán tào phớ nơi góc chợ mang lại cho ta một cảm giác về một cuộc sống mưu sinh tuy vất vả nhưng thấm đậm chất quê.

 

Có lẽ vì thế mà người Hà Nội đã gắn bó với tào phớ không phải chỉ bởi vị thơm ngon, mát bổ của nó mà còn bởi một phong cách, hình ảnh rất thân thương và gần gũi.