Tái tạo dây chằng chéo trước khớp gối

Khớp gối là khớp lớn nhất cơ thể có cấu trúc giải phẫu rất phức tạp: phía trên là đầu dưới xương đùi, phía dưới là đầu trên xương chày, phía trước là xương bánh chè. Các xương này được đảm bảo vững chắc nhờ dây chằng chéo trước, dây chằng chéo sau, dây chằng bên trong và dây chằng bên ngoài cùng với hệ thống cơ, giúp chúng ta thực hiện được các động tác vận động đi, đứng, chạy nhảy…
Gọi là dây chằng chéo vì hai dây chằng trước và sau bắt chéo nhau thành hình chữ X:
– Dây chằng chéo trước giúp cẳng chân không bị trượt ra trước
– Dây chằng chéo sau giúp cẳng chân không bị trượt ra sau
– Dây chằng bên trong giúp gối không bị xoay ra ngoài
– Dây chằng bên ngoài giúp gối không bị xoay vào trong

Ngoài ra còn có 2 sụn chêm là sụn chêm trong và sụn chêm ngoài, có tác dụng hấp thu bớt lực hỗ trợ chuyển động của đầu gối, tránh khớp gối cọ sát vào sụn khớp làm hư sụn khớp, thoái hóa khớp gối.
Nguyên nhân chấn thương khớp gối thường gặp nhất là do tai nạn giao thông hoặc chơi thể thao. Có tới 70% các trường hợp chấn thương trong thể thao là tổn thương dây chằng, và thường bị tổn thương nhất là dây chằng chéo trước. Tại Mỹ, theo thống kê tỷ lệ đứt dây chằng chéo trước khớp gối là 1/3000 dân, mỗi năm diễn ra từ 200.000-300.000 ca tái tạo dây chằng chéo nội soi.

Rất nhiều người sau chấn thương đầu gối không biết mình bị đứt dây chằng chéo trước do sau khi các tổn thương khác hồi phục thì vẫn đi lại được bình thường, những chuyển động theo trục gấp, duỗi không bị ảnh hưởng nhiều. Tuy nhiên nếu để lâu không chữa trị thì sẽ ảnh hưởng đến sinh hoạt, không chơi được thể thao, lâu ngày xương đùi với mâm chày cà đi cà lại làm hư hại sụn chêm dẫn đến thoái hóa khớp gối. Dấu hiệu đặc trưng dễ nhận biết khi đứt dây chằng chéo là:
– Khi chấn thương có tiếng rắc gẫy đặc trưng
– Chườm đá hết đau nhưng cảm giác lỏng, hạn chế vận động đi lại, lên xuống cầu thang khớp gối bị xoay, hay bị trượt – trẹo chân
– Chạy nhanh khớp gối bị trượt ra trước
– Nếu để lâu ngày cơ bên đùi bị chấn thương teo nhỏ hơn bên kia
Để chẩn đoán chính xác dây chằng nào bị đứt và có tổn thương phối hợp kèm theo hay không, bệnh nhân khi đến với Bệnh viện Quốc tế Becamex sẽ được bác sĩ chuyên khoa Ngoại chấn thương chỉnh hình kiểm tra dấu hiệu lâm sàng như dấu ngăn kéo trước, dấu ngăn kéo sau, dấu Lachman, chụp X – quang phát hiện tổn thương xương kèm theo như gãy xương, và quan trọng nhất là chụp cộng hưởng từ vì trên phim MRI có thể thấy hết các tổn thương dây chằng bên trong khớp gối và sụn chêm.

>>> Các bạn có thể tham khảo thêm những thông tin hữu ích về dây chằng chéo sau tại Phòng Khám Bonela

Trường hợp chỉ đứt vài sợi, đứt không hoàn toàn và gối vẫn vững, bệnh nhân trên 60 tuổi không có nhu cầu chơi thể thao, thì sẽ được chỉ định điều trị bảo tồn.
Bệnh nhân từ 50 đến 60 tuổi, chỉ định phẫu thuật sẽ phụ thuộc vào nhu cầu và đặc điểm sinh hoạt của bệnh nhân. Nếu bệnh nhân chỉ ở nhà không có nhu cầu vận động nhiều hay chơi thể thao thì không nên mổ, còn nếu bệnh nhân cần phải di chuyển nhiều bằng xe máy, vẫn muốn tập thể dục thì nên làm phẫu thuật tái tạo dây chằng chéo bị đứt.
Đối với bệnh nhân nhỏ tuổi, bác sĩ cần phải cân nhắc vì khi khoan đường hầm lên mâm chày sẽ ảnh hưởng đến chiều cao và độ dài hai chân của trẻ. Nếu có chỉ định phẫu thuật thì nên đợi đến khi bệnh nhân hơn 16 tuổi mới làm.

Mục đích phẫu thuật thay dây chằng chéo nhằm tái tạo đặc điểm giải phẫu và chức năng của dây chằng chéo nguyên bản, nhằm phục hồi tối đa khớp gối, giúp bệnh nhân vận động và sinh hoạt bình thường.
Các bác sĩ chuyên khoa Ngoại – chấn thương chỉnh hình Bệnh viện Quốc tế Becamex hiện tại đang áp dụng phương pháp nội soi tái tạo dây chằng chéo trước inside out (đường hầm được khoan từ trong khớp ra). Đây là phương pháp phẫu thuật hiện đại, can thiệp tối thiểu giúp bệnh nhân phục hồi cơ năng vận động khớp gối sớm, hạn chế đau sau mổ. Sau khi kiểm tra dây chằng chéo bị đứt bằng nội soi, phẫu thuật viên sẽ lấy gân cơ chân ngỗng, khoan đường hầm trên đùi và dưới mâm chày để luồn mảnh ghép qua và bắt vít cố định dây chằng lên trên lồi cầu đùi và mâm chày.

Phương pháp này có nhiều ưu điểm vượt trội so với các phương pháp khác do phù hợp với giải phẫu học của cơ thể người châu Á, thời gian mổ nhanh, ít biến chứng, ít đau, dụng cụ vật tư y tế ít tốn kém phù hợp với bệnh nhân, được bảo hiểm y tế chi trả và phục hồi rất tốt.

Để tránh teo cơ, cứng khớp, bệnh nhân sẽ được chỉ định tập luyện phục hồi ngay sau cuộc phẫu thuật. Người bệnh có thể chọn tập luyện ở nhà hoặc đến phòng tập phục hồi chức năng – vật lý trị liệu của các bệnh viện để được hướng dẫn tập bài bản và đúng cách.
Việc tập luyện sau mổ và tuân thủ giáo án của các kỹ thuật viên là vô cùng quan trọng để khớp gối phục hồi tối đa chức năng, phòng tránh té ngã do yếu chân hoặc chấn thương do tập luyện sai tư thế.
Bệnh nhân sẽ được hướng dẫn mang nạng và nẹp trong tháng đầu tiên, tháng thứ 2 bệnh nhân có thể bỏ nạng nhưng vẫn mang nẹp ôm gối bảo vệ mảnh ghép. Đến tháng thứ 3, bệnh nhân thay nẹp gối dài bằng nẹp vải gối ngắn hơn, vẫn tiếp tục tập luyện tập để tăng sức cơ. Sau tháng thứ 3, bệnh nhân có thể bỏ nẹp và đi lại bình thường. Sau 6 tháng, khớp gối hồi phục hoàn toàn bệnh nhân có thể chơi thể thao và vận động mạnh, trở lại cuộc sống sinh hoạt bình thường.
Khoa Phục hồi chức năng của Bệnh viện Quốc tế Becamex với trang thiết bị hiện đại, đầy đủ các dụng cụ hỗ trợ và các kỹ thuật viên ược đào tạo chuyên sâu giúp bệnh nhân phát triển và hồi phục tối đa chức năng khớp gối sau phẫu thuật.

Đứt dây chằng chủ yếu là do tai nạn và chấn thương trong khi chơi thể thao.
Khi có dấu hiệu đau gối sau chấn thương thể thao, hoặc do tai nạn, bệnh nhân cần tới bệnh viện có chuyên khoa Ngoại chấn thương chỉnh hình y học thể thao để khám và điều trị.
Khi chơi thể thao, mọi người nên khởi động kỹ để cơ và gân có sự chuẩn bị sẵn sàng, tránh căng giãn đột ngột và quá mức dễ tổn thương dây chằng.